Hoe herken je een burnout?

Het aantal mensen met een burnout  is de laatste jaren toegenomen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek en TNO Arbeid heeft nu 13 procent van de medewerkers burnoutklachten. Deze mensen hebben zich lang niet allemaal ziek gemeld, maar lopen wel op hun tandvlees.

Maar wat is nu een burnout en hoe herken je een burnout?

Enkele van mijn coachcliënten omschrijven het als het gevoel totaal opgebrand te zijn. Veel voorkomende opmerkingen:
–          Mijn accu is leeg;
–          Ik ben doodmoe;
–          Ik ben niet meer vooruit te branden……………..

In de meest gebruikte definitie van burnout (Maslach en Jackson, 1986) worden in ieder geval de volgende drie kenmerken van een burnout genoemd:

Emotionele uitputting

Een gevoel van extreme vermoeidheid. De accu is leeg, zowel mentaal als fysiek.

Depersonalisatie (vervreemding ten opzichte van anderen)

Dit is een punt waarop mensen je niet meer herkennen. Je wordt namelijk cynisch ten opzichte van je werk, collega’s, klanten, etc. Dit doe je uit zelfbescherming, echter dit wijkt af van het gedrag dat je omgeving van je gewend is, namelijk: betrokken, doorzetten, plichtsgetrouw, ambitieus, etc.

Gevoel van verminderde bekwaamheid

Je twijfelt aan je professioneel functioneren; je kennis en vaardigheden. Je hebt het gevoel dat je tekort schiet. Je beoordeelt jezelf negatief

Burnout wordt vaak verward met overspannenheid. Wat is het verschil?

Bij overspannenheid is er een korte termijn oorzaak. Je bent de afgelopen vier maanden bijvoorbeeld verhuisd, doet een studie en bent van baan veranderd. Je hebt tijdelijk te veel hooi op je vork genomen. Je voelt je labiel en ervaart diverse klachten (zowel psychisch als lichamelijk), echter je hebt nog energie over……………

Burnout is echter het gevolg van maanden (>6) en soms zelfs jaren over je grenzen heengaan. Er is al langer sprake van een disbalans in draaglast en draagkracht, waardoor je last hebt van chronische stress. Zie ook mijn artikel: Creëer een balans tussen draaglast en draagkracht.

Kortom: De klachten bij een burnout zijn hardnekkiger en herstel duurt langer.

Wat kun je doen als je jezelf herkent in bovenstaande klachten?

Ga voor behandeling naar een burnoutspecialist, bijvoorbeeld een psycholoog, psychotherapeut, (loopbaan)coach of haptotherapeut die gespecialiseerd is in burnout. Raadpleeg tevens je huis- en of bedrijfsarts, zij kunnen de medische oorzaken van je klachten uitsluiten.

Hoe langer je doorloopt, des te langer duurt het herstel!

Wat kun je zelf doen?

Tip 1: Breng in kaart wat je energiegevers en energievreters zijn.

Doe dit zowel voor je werk als privé. Maak categorieën, bijvoorbeeld: relatie, gezin, huishouden, werk, etc.

Tip 2: Ga tijdelijk wat minder werken (stel grenzen), zodat je tot rust kunt komen.

Let hierbij op wat je lichaam nodig heeft. Dit houdt in: gezond eten, ontspanningsoefeningen, regelmatig bewegen, regelmatig slapen, etc. Kortom: luister naar wat je lichaam nodig heeft.

Tip 3: Verdiep je in de oorzaken

Wat heeft er toe geleid dat je op dit punt bent beland? Welke factoren zijn gerelateerd aan je werk, privéleven en/of persoonlijkheid? Kun je iets aan de situatie(s) veranderen? Maak het bespreekbaar. Kom je erachter dat het in je persoonlijkheid zit, vraag dan om een persoonlijk coachtraject bij een expert die oog heeft voor jouw én je werkcontext.

Tip 4: Ontdek het werk of de werkzaamheden waar je echte ambitie ligt

Waar word jij blij van? Welk werk of werkzaamheden geven je voldoening?

Ondertussen is bekend dat een burnout niet alleen veroorzaakt wordt werksituaties. Ook privé omstandigheden kunnen leiden tot een burnout. Ook een combinatie van beide is mogelijk als oorzaak.

PLAN EEN VRIJBLJVENDE KENNISMAKING

Mijn rol als coach